Schriftlezingen: Spreuken 9.1-6; Efeziers 5.15-20; Johannes 6.51-58

Wie zei dat de vrouwen er in de bijbel bekaaid afkomen? Zij zijn de verpersoonlijking van de WIJSHEID. Zij (zie steeds de vrouwelijke vorm: zij, haar, ze) heeft haar eigen zaakjes op orde en nodigt dan ieder uit daarvan mee te genieten en zich ook die wijsheid eigen te maken: “En U zult leven”. Ja, want zonder wijsheid leef je niet echt, heb je geen leven. Ben je wel in-leven, maar dan drijft ’t op onervarenheid, op ‘in den blinde weg’, op onnozelheid. Wijsheid maakt ‘t tot echt LEVEN. Denk aan Mattheus 6: “Is het leven niet meer dan….”. Ja, het leven kan meer zijn, als je de weg van de wijsheid gaat. En je voelt dat “brood” en “wijn” wat de wijsheid je aanbiedt, niet letterlijk genomen moet worden, maar slaat op alles wat je leven uittilt boven het naakte bestaan.

In het Evangelie houdt Jezus een lange rede waarin hij probeert duidelijk te maken dat HIJ, zijn persoon, zijn doen en laten, het voedsel is dat niet vergaat. Tegen het einde zegt hij: “Ik ben het levende brood, dat uit de hemel is neergedaald”. Je snapt dat de Joden hem niet kunnen volgen en hierin bijna een blasfemie zien – want hij stelt zich bijna aan God (“mijn Vader, zegt hij) gelijk.
Hij spreekt over zijn Vlees en Bloed en dat dat echte spijs is. Dat doet je ook de wenkbrauwen fronsen. Maar als je dan denkt aan: “Het woord is vlees geworden en heeft onder ons gewoond (Joh 1.55), dan voel je dat je ‘Vlees’ niet letterlijk moet nemen. Het betekent: is ‘mens’ geworden. Hij is van vlees en bloed geworden, zeggen we.

En brood uit de hemel vind je bij geen bakker. Brood staat hier voor: wat je broodnodig hebt om te leven. Daarvoor heb je iets “uit de hemel” nodig. Iets wat ons menszijn optilt. Menselijk leven kan namelijk plat blijven, gereduceerd worden tot meer, hoger, sneller, welvarender, auto, kleding, reizen. Gereduceerd tot een leven waarin wat heilig, wat uit de hemel is, vervangen wordt door bureaus. Daartegenover staat Jezus die zijn leven, zijn vlees en bloed aanbiedt opdat wij mensen zijn/worden van het Koninkrijk der hemelen – dat slaat ook niet op hiernamaals maar op kwaliteit van leven hier op aarde. En dat is sterker dan de dood.

De concrete lichamelijke taal laat voelen dat het niet alleen om het opnemen van het gedachtegoed van Jezus gaat, maar om het opnemen van de concrete manier waarop hij mens onder de mensen was. We worden genodigd hem te eten en te drinken en krijgen niet alleen een PowerPoint presentatie over hem.

Henk Bloem, pastor

Voor blogs bij de lezingen van deze zondag: lees hier