Ton van Leur, H. Catharinakerk Woudenberg

Aanleiding/actualiteit: Oud gif nekt de bestuivers
(Dagblad Trouw 20 april 2024) Elke bij telt, is het motto van de week van de Nationale Bijentelling. Maar wat het resultaat ook is, vaststaat dat de bijen en de zweefvliegen het zwaar hebben in Nederland. Onderzoekers van het Kenniscentrum Insecten (EIS) hebben afgelopen week een wetenschappelijk artikel gepubliceerd, in welk artikel wordt gerapporteerd dat zweefvliegen in rap tempo uit Nederland verdwijnen. Inmiddels sterven jaarlijks 2,5 keer zoveel soorten zweefvliegen als soorten wilde bijen uit. Er is een scherpe trendbreuk begin jaren ’90, wat samenvalt met de grootschalige introductie van insecticiden als neonicotinoïden. Vernietiging van habitat, klimaatverandering, droogte, stikstof en pesticiden spelen allemaal een rol bij de achteruitgang van bestuivers. Maar ook oud landbouwgif speelt mee. Dat gif blijft achter in de bodem en spoelt uit naar grond- en oppervlaktewater. De onderzoekers vermoeden dat neonicotinoïden (chemische stoffen, verwant aan nicotine die zich via sapstromen door de plant verspreiden) door ‘opstapeling’ in hogere concentraties terechtkomen in plantenetende en bladluis-etende zweefvlieglarven. Overschakeling naar biologische landbouw (zonder gebruik van insecticiden) zou al een hele stap vooruit zijn. Volgens imker Sonne Copijn kunnen we bijen en zweefvliegen echt helpen als we eten kopen waarop geen gif zit. Dat is niet alleen gezond voor insecten, maar ook goed voor onze eigen gezondheid.

Uit de encycliek Laudato Sí van paus Franciscus
Teloorgang van de biodiversiteit
….Ieder jaar verdwijnen er duizenden planten- en diersoorten die wij niet meer zullen kennen, die onze kinderen niet meer zullen zien, ze zijn voor altijd verloren. De grote meerderheid ervan wordt door menselijk handelen vernietigd. Door ons kunnen duizenden soorten God niet meer loven en kunnen zij ook niet meer hun boodschap aan ons doorgeven. Dat recht hebben we niet. (LS nr. 33)

Voorbede

Bidden wij voor ondernemers die oog hebben voor biologische landbouw zonder schadelijke bestrijdingsmiddelen waarbij bijen, zweefvliegen  en andere insecten hun belangrijke rol kunnen blijven spelen voor de bestuiving en de voedselvoorziening.