Schriftlezingen: Jes. 53:10-11; Marc. 10:35-45
Plompverloren lezen we 2 verzen uit Jesaja 53. Zonder context en samenhang lijken ze in de lucht te hangen. Op wie slaan ze? Op Mozes, die zelfs in Gods ogen de meest bescheidenste mens ooit was? (Numeri 11.3) Op Jeremias, wiens levensloop frappante gelijkenis met de lijdende knecht des Heren vertoont? Op Jesaja zelf, of op het volk Israël dat in ballingschap lijdt? In de christelijke traditie worden deze woorden op Jezus toegepast, (Handelingen 8) zodat de lijdensweg van Jezus geen toeval of ongeluk, maar een unieke weg binnen Gods heilsplan (zie Lucas 24:26-27) werd.
Twee leerlingen laten nog eens voelen dat “men” hier eigenlijk heel anders over dacht. Bij “Messias” dacht men aan iets verhevens, dacht men aan hoog in de hemel en zitten op pluche, in de glorie. Aan carrière maken – ook de volgelingen, de leerlingen van deze Messias. (Dat dacht/denkt men overigens ook bij het woord “God”) Zo dacht, nota bene, Petrus – die daarop door Jezus op zijn nummer wordt gezet (Marcus 8:33vv). Dat beeld hebben ook zijn leerlingen die onderweg bekvechten wie de beste leerling is (Marc. 9:33vv), en zo denken ook Jacobus en Johannes die proberen voor te kruipen en zichzelf op de beste plaatsen te manoeuvreren. Maar het wrange is: de andere 10 leerlingen worden jaloers! Zij hadden de eerste willen zijn. Ze hebben precies dezelfde aspiraties!
Jezus is op weg naar zijn kruisiging (8:34vv), naar de onderste tree van de maatschappelijke ladder (9:35vv). Wil niet heersen over, maar ten dienste staan van velen (10:43vv). Werkt zich niet omhoog, maar identificeert zich met de onderkant terwijl zijn volgelingen denken aan een weg die verheven is boven alle lijden en van glamour, glitter en pluche aan elkaar hangt. Hij spreekt over lijden en kruis en zij denken aan erezetels en Koninklijke eer.
Er is nog een hele weg te gaan….. Achteraf – na de verrijzenis – verstaan ze Jezus’ lijden en kruis als ‘Gods Plan’ – zoals mensen soms zeggen: “De Heer heeft gegeven, heeft genomen, wat Hij doet is welgedaan.” Achteraf spreekt hier aanvaarding, geloof uit. Is het groots, denk ik. Als je ‘t vooraf zegt lijkt ‘t me bijna sadistisch.
In 10:41vv geeft Jezus privé onderricht aan de groep van twaalf. Voor de groten der aarde, zegt hij, zijn mensen onder-danen. Denk aan het onheilspellende woord Unter-mensch! Majestueus klinkt dan: “Zo is het bij jullie niet”. Er staat: “is” – ook al weten we dat dát nog een droom is. Grootheid en ‘t-voor-het-zeggen-hebben is bij jullie niet boven iemand staan en op iemand neerkijken, hem/haar neerbuigend en als tweederangs behandelen. De Griekse tekst heeft hier kata-di: top-down. Bij jullie is het anders. Jullie zijn volgelingen van degene die niet is gekomen om gediend te worden, maar om te dienen.
Dat “is” blijft een kriebelig gevoel geven!
Henk Bloem, pastor
Voor blogs bij de lezingen van deze zondag: lees hier