Schriftlezingen: Jezus Sirach 27.5-8; Lucas 6.39-45

Wijsheid. Is dat hetzelfde als “gezond verstand”? Gezond verstand produceert vaak dooddoeners die niet te denken geven – einde verhaal. Op wijsheid moet je kauwen, herkauwen. Wijsheid denkt voordat ze spreekt. En het is wijs niet te snel je oordeel klaar te hebben. Herkauw eerst en wacht tot een mens gesproken heeft. Dan weet je wat er in zit, wat hem bezielt. Dan kun je altijd nog een oordeel te vellen.

Is Jezus ook een wijsheidsleraar? Het Thomas-evangelie en andere oude bronnen die vooral woorden/spreuken van Jezus bevatten, doen je dat denken. Of oordelen we dan te snel? Moeten we eerst maar eens horen wat hij zegt? Op de vlakte zegt hij tegen zijn eigen leerlingen en de volksmasssa uit het hele land (vers 17!) dat als de ene blinde de andere blinde leidt ze allebei in de kuil vallen. Dat lijkt logisch. Ja toch. Maar echte blinden vallen niet in een kuil; roepen zelfs tegen elkaar: Kijk toch uit! Zij hebben zintuigen ontwikkeld die anderen niet kennen.

Als je herkauwt, dan zie je dat Jezus hier tegen ziende mensen spreekt, dat hij dus doelt op hen die wel ogen hebben, maar niet zien (bijv. Luc. 8.10). Zien en zien is twee – sommigen zien ‘t na jaren nog niet, leren het nooit. Of leerlingen, die wel zien dat de ander een splinter in het oog heeft, en niet door hebben dat zij er zelf veel erger aan toe zijn. Blind dus, blinde vlekken. Of leerlingen die zich meester wanen, terwijl er voor leerlingen van Jezus geen carrière naar ‘Meester’ in zit.

Er is een relatie tussen de mens en wat ie zegt, zoals tussen een boom en zijn vruchten. Als je een mens wilt beoordelen: kijk naar zijn vruchten .
Benoit Standaert – met dank aan hem – schrijft: Lieve blinde broeders en zusters, leest en herkauwt Jezus’ lichtende woorden. Met nieuwe ogen zul je de ander in het gelaat zien. Zelfs voor de vijand vind je een gebed. En hij vertelt van Abt Makarios die een grote giftige slang voor zich ziet opduiken – een slang die kermt van pijn. Bij nader inzien ziet Makarios dat de slang een strohalm in zijn rechteroog heeft. De abt bidt: “Heer Jezus, die de ogen van de blindgeborene hebt genezen,ontferm u over dit schepsel van U”. Het strootje viel uit zijn oog en de slang legde dankbaar zijn kop op de voeten van de abt voor hij weer in de woestijn weggleed. Abt Makarios ZAG niet alleen een grote giftige slang maar hij HOORDE de pijn, zijn kreet en zag dus een totaal andere slang. (B.Standaert, Het woord is onder ons, blz164-5) . (NB.Makarios= “Zalig” zoals bij de zaligsprekingen).

Wij kennen doorgaans maar één vorm van ‘doen’, dat is doorgaan. Volhouden, aan de gang blijven. Terwijl mens-zijn, echt LEVEN zoveel meer kanten heeft dan: werk in uitvoering.

Henk Bloem, pastor

Voor blogs bij de lezingen van deze zondag: lees hier