Enkele notities ter overdenking van de lezingen van deze week. Over de vruchten van het geloof, het woord van of over God en de lange klim naar betere tijden.

Breng liever vruchten voort.
Iemand zag in een etalage een groot bord: “Hier wordt uw was gestreken en gewassen.” De volgende morgen brengt hij een zak vuile was en vraagt om die te wassen en te strijken. Maar de eigenaar schiet in de lach: “Ja, dat zou u willen! Maar wij verkopen reclameborden. Maar dat bord dat u zag…U kunt ‘t wel kopen hoor!” Zo gaat het volgens Kierkegaard ook in de kerken: Men belooft het woord Gods, maar kan vaak niet meer bieden dan documenten waaruit blijkt dat in vroeger tijden Gods woord gehoord werd.

Het woord Gods kwam tot…
Is dat het woord VAN God?
Is dat het woord OVER God?
“Geloven”, schrijft M. Slingerland in haar boek “Word toch katholiek” op blz.24: “Geloven voegt niet zozeer iets toe aan je leven, het geeft er vorm aan” En C. Jellema, sprekend over een andere werkelijkheid: “Als een open plek in het struikgewas van de normaliteit”. Bedoelt hij: ‘We doen misschien niets met die andere werkelijkheid, maar die open plek blijft wel.” Als om te zeggen: die andere werkelijkheid hoort bij ons en raken we nooit helemaal kwijt.

Woord Gods!?
Als kinderen kregen wij van onze moeders lekkernijen die in de vorm van Hebreeuwse letters waren gebakken, gedoopt in honing, waren zij een voorzegging van de heerlijkheden die wij zouden smaken en kennen wanneer wij de Thora ook zo zouden verzwelgen.
En terugkijkend op zijn leven beschrijft Andre Chouraki:
Wij aten het woord, zoals deze lekkernijen zich in ons jonge lichaam in vlees en bloed veranderden, zo werd de Thora van onze voorouders in ons tot bron van alle kennen, van alle waarheid.

Alijah – bij Baruch 5:5-9
Alijah = opgang (zie Psalm 122:1), is de term  voor de Joods-zionistische emigratie naar Palestina en later Israël. De Nederlandse groep “Christenen voor Israël” ziet de alijah van joden naar het beloofde land als vervulling van Gods belofte aan Abraham (Gen 15:18vv). ‘Eindelijk thuis’ zeggen ze. Dat dit ook vele theologische en politieke vragen oproept is duidelijk.

Met respect: Rudolph Cleveringa 26 november 1940
Deze Leidse hoogleraar protesteerde tijdens zijn college tegen het ontslag van de joodse hoogleraren en personeelsleden. Meteen na de toespraak sloten de bezetters de Leidse universiteit.

Oprah Winfrey schrijft bij The hill we climb, het gedicht van Amanda Gorman: “Haar woorden spoelden over ons heen, heelden onze wonden en gaven ons nieuwe levenskracht. Een land, geknield, ‘heel doch levend’, kwam overeind. En eindelijk, een wonder: we voelden hoe de zon de ‘oneindige nachten’ brak. Verschillende zinnen uit dit voorwoord en het gedicht zelf kun je zo toepassen op onze Adventstijd. Woorden als: “gaven ons nieuw levenskracht” en  “Licht na ‘oneindige nachten’” en misschien typeert de titel van het gedicht “The hill we climb” onze Adventsgang wel.

Synodaal, autoritair<>democratisch?
De preek van bisschop van Chur ziet onze Kerk top-down georganiseerd. Beslissingen worden veelal door één of enkelen aan de top genomen en gelden dan voor de hele kerk. Roma locuta, causa finita zei men: Als Rome haar oordeel gegeven heeft, is de kous af.
De synodale weg vraagt om democratisering. De bisschop van Chur vroeg mee te denken met een jeugdraad als overleggremium en hij hoopt dat anderen mee willen denken en werken aan deze jeugdraad.
Dat is bijna vloeken in de kerk: allemaal meedenken, iedereen meeplannen, allen mee uitvoeren. Het is toch onze kerk – niet van een eerbiedwaardige kleine groep?
De filosoof Friedrich reageert sceptisch: “Wie ooit een avondvullende vergadering van een vereniging heeft meegemaakt, weet dat er dan van alles rondgaat behalve een goede oplossing voor ’t gemeenschappelijk probleem. Ook bij bedrijven en overheden gaat het er maar zelden democratisch aan toe, en “daar zijn de meesten blij mee”.
Misschien moeten we ons afvragen waarom plotseling steeds meer mensen een stem in het kapittel willen hebben. Is er een vertrouwensprobleem? Een gevoel dat onze stem niet telt, dat er meer óver dan met ons gedaan wordt? Zolang we namelijk denken dat onze problemen in goede handen zijn, hebben we bijna nooit een probleem met macht.

Henk Bloem, pastor

Meer verdieping in de lezingen van deze zondag: lees hier.