Enkele notities bij de lezingen van de vijfde zondag van Pasen. Over wanneer je nu een goede leerling bent tot wat is liefde nu eigenlijk?

Teksten ter overweging
Achter op de liturgieboekjes, bij “Teksten ter overweging”, staan jaartallen die allemaal naar vroegere tijden verwijzen. Zouden er geen teksten bestaan die op NU slaan? Heeft Titus Brandsma – onze nieuwe heilige – geen inspirerende dingen gezegd?
Bisschoppen Van Hout en De Korte prijzen Titus Brandsma die tegen het recht van de sterkste en de rassenwaan van het Duitse nazisme opkwam, de menselijke waardigheid verdedigde en opkwam voor de vrijheid van de media, voor persvrijheid, mensenrechten en waardigheid van de mens als beeld van God.
Het zijn geen concrete overwegingen waar je meteen mee aan de slag kunt, maar zijn levenshouding en hulpvaardigheid sluiten aan bij het synodale proces van onze kerk. Hebben onze ‘overwegingen’ niet een aggiornamento nodig? We horen alom dat Nederland ontkerkelijkt, dat 54,5 procent van Zeist zegt niet kerkelijk te zijn. Wat betekent bij deze achtergrond “Een nieuw gebod geef ik u”? Hier zou Titus zeer welkom zijn.

En dan het zinnetje: “Daaraan zal ieder kunnen zien dat je leerlingen van Mij bent.” Wat een uitdaging voor volgelingen, leerlingen van Hem. Wij kennen daarentegen een verscheurde kerk: Oost versus West; Rooms-Katholiek versus Protestant, en dan weer allerlei afsplitsingen. In zijn brief aan de Korintiërs (vers 1.13) zucht Paulus: “Is Christus dan in stukken verdeeld?”

Alleen liefde
Mogen wij de ernst van de situatie begrijpen
en beseffen dat liefde onze enige redding is.
Liefde voor onze kleine en zo bedreigde aarde.

Alleen liefde kan ons hart omvormen en ons maken
tot behoeders van leven en van de aarde.
Alleen liefde kan onze ogen openen
voor de integriteit en rechten van alles wat leeft.

Alleen liefde kan ons de nederigheid leren
die we zo nodig hebben
om goed met onze aarde om te gaan.

Alleen liefde kan het bedreigde leven behoeden
en voor uitsterven bewaren.
(M. de Vette).

Liefde
De beste definitie van liefde gaf een moeder: “Ik word eigenlijk van iedereen moe, behalve van je vader.” Mooi citaat in de week van Moederdag… Alhoewel: deze moeder moet wel moe worden als ze van iedereen…
Volgens Vincent Duindam kun je de zin: ‘God is liefde’ ook om draaien. Niet: God is liefde, maar: liefde is God. Anders gezegd: waar liefde is, ervaren we de macht van God. Dat wil zeggen: de macht van de Bijbelse God.

Liefhebben
Liefhebben kent vele kanten. Het Grieks gebruikt twee verschillende woorden. 1) Afgeleid van het werkwoord filein: bibliofiel, homofiel, filantroop, en in de Bijbel o.a.: Matteüs 6,5; Lucas 22,47; Johannes 21,15-17. 2) Afgeleid van agapein met: agape-maaltijd; agape-viering, en Bijbels o.a. Matteüs. 5,43; Marcus 10,21; Lucas 6,27, Johannes 3,35. De Bijbel lijkt meer op te hebben met agapein dan met filein. Maar in Johannes 21,15- 17 vraagt Jezus drie keer aan Petrus: “Houd je van mij?” En dan volgt een wonderlijke mix van de twee Griekse woorden waarbij het lijkt dat het synoniemen zijn. Zou het dat ook zijn voor Ramses Shaffy als hij zingt: “Ik heb je lief, zo lief…”Of zoals een pater die na 57 jaar Papoea-Nieuw-Guinea in Nederland terugkomt en ietwat teleurgesteld zegt: “Iedereen tuurt op zijn smartphone, niemand is nog op de ander gericht”. Maar voor ‘onderlinge liefde’ heb je die ander toch nodig, denk ik.

Henk Bloem, pastor

Meer verdieping in de lezingen van deze zondag: lees hier.