De blogs van deze week gaan over macht, die soms angstwekkende vormen aanneemt als er geen barmhartigheid bij komt.

Almachtige Vader, Schepper van…?
Romano Guardini, ‘Europa’, 1962, spreekt over macht, en hoe die kan ontsporen. Hij zegt (blz.46): Wat is op den duur de verhouding tussen het toenemen van de macht en de menselijkheid van de mens? … Kan de macht willekeurig worden opgevoerd, en de mens in volle zin mens blijven? … Het koor zingt in de klassieke tragedie ‘Antigone’ van Sophocles: “Er zijn veel angstwekkende machten, maar geen ervan is angstwekkender dan de mens”. Wat betekent in dit verband onze geloofsbelijdenis: Ik geloof in de almachtige Vader…?
Ik zou dit boekje, slechts 43 pagina’s , sterk willen aanbevelen!! Het is uit 1962, bij gelegenheid van de uitreiking van de Erasmusprijs. Zeer de moeite waard in een wereld waarin de macht van Europa, de macht van Turkije, de macht van de US en andere machten over de tong gaan.

Almacht en/of Zachtheid
A. Herzberg schrijft: “Recht zonder barmhartigheid is onrecht”.
En J.B. Charles dicht:
“Hij alleen zou met een grote sigaar in de mond
op straat mogen lopen met de duimen in zijn vest,
want Hij is God.
Maar Hij doet het niet,
Want Hij is God.

Ommezwaai ?
Het is niet zo gek dat velen het “ik geloof in de Almachtige Vader” moeilijk vinden. Het heeft een hele geschiedenis doorgemaakt. Er was een tijd dat de kerk een tegenstem was tegen de WERELDLIJKE machten, dat christenen zich niet mochten melden als soldaat, want achter een macht die met geweld opgelegd werd, konden zij niet staan. Maar er kwam ook de tijd dat de christelijke kerk een keizerlijk uiterlijk aannam, dat christenen ‘soldaat van christus’ genoemd werden, met alle consequenties van dien.
Anton Houtepen, ‘Geloof in geweld’, KOK 1988 ,blz. 97: “Gods almacht en presentie, tot dan toe gezien als schild voor de zwakken, wordt nu de ondersteuning van de sterksten. God wordt op oorlogssterkte gebracht”. Voor Dietrich Bonhoeffer was ‘de machtige God’ van het klassieke metafysische Godsbegrip tegengesteld aan de God van de Evangeliën, die zich openbaarde in de machteloosheid van het kruis.

De kleine baas
Henk Peter Steenhuis kijkt terug op de opvoeding van zijn zoon Pijke, de kleine baas. Het stukje is te lang om hier af te drukken. Jammer! De boeken ‘Kleine baas’ zijn uitgegeven bij Van Gennep, en misschien nog verkrijgbaar. Alhoewel het artikeltje van 2005 is.

Het slot is zo mooi – de kleine baas vraagt “Hoe kun je God zien?” en hoort allerlei meningen waar God woont, of je hem kunt zien enz. enz
en besluit dan met: “Ik moet God léren zien. Hoe kan dat”?

Mooie vraag in onze tijd waar velen liever wat verscholen kijken wie en wat Hij is?

Zacheus
Over de Zacheus’ pericope vermeld ik het beroemde boek van T. Halik, ‘Geduld mit Gott; die Geschichte von Zacheus heute’, Herder 2014. Het is ook in het Nederlands. Goed boek over geloven in onze tijd.

Henk Bloem, pastor

Meer verdieping in de lezingen van komende zondag: lees hier