Schriftlezingen: Amos 7.12-15; Marcus 6.7-13

Amos’ boek, één van de 12 kleine profeten – telt maar 9 hoofdstukken. Maar kwantiteit zegt niks over kwaliteit. Denk niet: stelt niks voor. Hij laat zien hoe priesters (zoals Amasja) en profeten (zoals Amos zelf) heel verschillend zijn. Priesters zijn staatsfunctionarissen, verdienen hun brood in dienst van het rijk, van de koning waar ook het rijksmonument, de tempel, onder valt. En… wiens brood men eet, diens woord men spreekt!

Profeten zijn (moeten zijn) onafhankelijk, dansen niet naar de pijpen van de koning of van wie dan ook. Zij spreken (‘feet’ is van dezelfde stam als a-fa-sie) namens God (‘pro’,zoals in Pro Deo). Zij zijn geen waarzeggers maar zij laten horen hoe God denkt over de tempel, over de gang van zaken in het land, wat God zou zeggen van de tempeldienst, van de rijkspriesters, van ‘s konings wetten. De profeet is als een (religieuze) luis in de pels van de koning die gewend is absoluut alleenheerser te zijn. Amos was dus de latere ontwikkeling van Montesquieu (rond 1700) die het absolutisme van de vorsten wilde indammen, ver voor. Als profeet was hij alleen aan God verantwoording schuldig. Hij vertolkt wat God ervan zou zeggen, weet zich spreekbuis van God. Tel maar eens hoe vaak hij zegt: “Zo spreekt de Heer”, of een lichte variant daarvan. (NB: als prijsje voor het goede antwoord een reep chocola!)

In Marcus zendt Jezus de 12 uit. Zoals er 12 stammen zijn – zij representeren het hele volk. Ze moeten ‘onreine geesten’ uitdrijven – opkomen voor een wereld zonder onreine, ik zou zeggen verziekende geesten. Twee aan twee gaan ze; zoals vissers doen: als de één beet heeft, moet de ander voor tegenwicht in de boot zorgen. Is dus aanvullen en corrigeren: geen eenmanszaak! Misschien is de zending ook wel te ingrijpend voor één alleen.

Het doel van je reis blijkt uit wat je meeneemt. In dit geval is dat alleen het allernoodzakelijkste. Het is dus geen vakantiereisje, geen tot in de puntjes verzorgde reis. Het accent valt op de mensen waar ze naar toe gaan – niet op de reis. En, behalve dat hun schamele uitrusting vertrouwen uitstraalt laat ze meteen ook een nieuwe wijze van leven zien. Ze moeten ook niet het beste pension uitzoeken: Blijf daar totdat….Het gaat om die mensen! Als iemand gastvrij ontvangen wordt, worden zijn voeten gewassen. Het afschudden van het stof lijkt een protest tegen de weigering van gastvrijheid. Of mag je erin lezen dat ieder zelf maar moet weten of hij/zij open staat voor de boodschap of zich afsluit. Het vraagt namelijk ‘ommekeer’ (Mark. 1.14: metanoëite), een andere wijze van denken en doen. “Kom uit je nest, maak de wereld wakker” zegt onze paus tot de religieuzen. Wordt nieuwe mensen, ga anders om met voedsel, met geld, met je bagage. Dan zal het aanschijn der aarde vernieuwd worden.

Henk Bloem, pastor

Voor blogs bij de lezingen van deze zondag: lees hier