Schriftlezingen Exodus 32.7-11, 13-14; 1 Tim. 1.12-17; Luc 15,1-32

De tocht uit Egypte, het slavenhuis, naar het land van belofte, van knechtschap naar vrijheid gaat niet over rozen. Het oude slavenbestaan bood meer houvast en zekerheid dan de vrijheid van de kinderen Gods. De vleespotten van Egypte, hun eigen gouden kalveren blijven trekken. Zo sterk dat God de relatie wil verbreken. Maar, en dat is een constante in de Bijbelse literatuur, hij gooit de deur niet helemaal dicht. Met: “Laat mij begaan”, zoveel als: ‘laat het aan mij over’, zet hij de deur open voor Mozes’ tussenkomst. En dan is Mozes slim:
1) Het is niet mijn volk. Het is uw volk, U hebt ‘t bevrijd uit Egypte. Niet ik.
2) De Egyptenaren zouden weinig respect voor U hebben als U hen het ene moment bevrijdt en even later weer verdelgt. Wilt U dat?
3) En, hebt U niet aan Abraham, Isaac en Jacob een talrijk nageslacht beloofd ?! Daarop toont JHWH zich onverbeterlijk verzoenend en trouw. ( Ex 34.6-7).

Voor Farizeeën & Schriftgeleerden zijn tollenaars en zondaars (vers 1-2) afgeschreven; zij horen er niet meer bij – ook voor God niet. Dan vertelt Jezus van de oneindige waarde van die éne drachme, van dat éne schaap, van die éne zoon. Die ene spookt de hele dag door je hoofd – een echte vader staat er zelfs voor op de uitkijk, een vrouw zet het hele huis op zijn kop. Zo is ook God in de hemel. Iedereen, al is het er maar één, telt. God heeft geen afvalbak – en hij is superblij als de verlorene terug gewonnen wordt. Merk op dat de vader van de jongen zegt: hij is teruggevonden! Niet: ik heb teruggevonden zoals bij schaap (vers 6), of drachme (vers 9), ook niet “hij is teruggekomen” maar: teruggevonden. Schijnt hier iets van “hij hoort er ook bij’, iets van ‘common house’ door?

Wie was en is nu verder van huis? De jongste of de oudste zoon? John Zizioulas, orthodox theoloog, zegt, tegen alle Farizeeën en schriftgeleerden in, dat ieder in de Geest een potentiële heilige is, ook als hij of zij een zondaar was of nog steeds is. (‘Ben.Tijds’ 2017/2 blz.58)

Henk Bloem, pastor

Voor blogs bij de lezingen van deze zondag: lees hier