Schriftlezingen: Jesaja 40:1-5, 9-11, Psalm 84, 2 Petrus 3:8-14 en Marcus 1:1-8

Op de eerste adventszondag werden we eraan herinnerd dat God onze Vader is. Hij mag uit beeld geraakt zijn, ondergesneeuwd, maar je vader blijft je Vader. Het spiritualiteitsblad de Roerom ziet het als de opdracht van elke mens, in zijn of haar dagelijkse leven, om enerzijds de hemel (“Als het beeld van God schiep hij hem”, Gen. 1:27) en anderzijds de aarde (“God schiep de mens”, Gen. 1:27) met elkaar te verbinden. Niet of-of, maar en-en.
Vandaag opent een zorgzame God met: “Troost, troost mijn volk”. Iemand troosten is haar/hem opbeuren, de positieve kanten laten zien. God troost en verklaart, bij monde van de profeet Jesaja, de diensttijd, de schuld, de straf voorbij. Nu kan door het onbegaanbare ruige woeste land een weg voor onze God gebaand worden zodat de heerlijkheid van de Heer kan doorbreken. En in de slotverzen is het al zover, met vreugde wordt de komst van de Heer in hun midden verkondigd: “Hier is uw God!” Geen overweldigende, overdonderende God. Integendeel, Hij is als een herder, zijn kudde gaat hem aan het hart. Enerzijds zoekt God zijn volk. Anderzijds bereidt het volk de weg des Heren. Hemel en Aarde ontmoeten elkaar.

Het evangelie volgens Marcus presenteert zich als: “Goed nieuws! Van Jezus Christus, Zoon van God” (Marcus 1:1). Impliciet wordt hiermee gezegd dat het leven, de leefwereld van velen in Judea en Jeruzalem juist geen goed nieuws bevatte. Er is een volledig andere wijze van denken en doen vereist, een andere mindset, een andere maatschappij. Daar duidt het Griekse ‘metanoia’ op – vergelijk het soortgelijke woord  ‘metamorfose’ waar ’t om een totale verandering gaat. En de waterdoop, waarbij ze openlijk afstand nemen van hun vroegere leef- en denkwijze, ritualiseert dat. Deze totale ommekeer trekt veel mensen aan. Johannes lijkt alle luxe af te zweren en back-to-basics te gaan – maar realiseert zich dat een waterdoop iets uiterlijks, buitenkant kan zijn – belangrijker is een nieuwe geest. Daarvoor verwijst hij naar een navolger, een leerling (zelfde bewoordingen als Marcus 1:16 en 1:20) die hen in heilige Geest zal onderdompelen. Marcus spreekt van ‘dopen IN heilige Geest’ en van ‘dopen MET water’. Is dat omdat dopen IN heilige geest dieper gaat dan water?

Niet alleen maar grappig
De kleding van Sinterklaas betovert je – ieder haalt hem graag in huis.
De kleding van Johannes de Doper – zet je aan het denken.
Eten van Sinterklaas –zorgt dat je aankomt.
Eten van Johannes de Doper – is om je stuk op te bijten.
Bij Johannes belijden ze hun zonden.
Bij Sinterklaas hopen ze dat hij ‘t niet weet.
Bij Sinterklaas – komen kinderen.
Bij Johannes – komen mensen die ‘metanoia’ vernieuwing willen.

Henk Bloem, pastor
Voor blogs bij de lezingen van deze zondag: lees hier.