Schriftlezingen: Ezechiel 37.12-14b, Romeinen 8.8-11 en Johannes 11.1-45

Deze 5e Zondag van de 40 dagen heeft lange lezingen. Maar wel boeiend. Het zijn vitale verhalen, ze raken ons Leven. En… in een goed verhaal kun je niet schrappen – alles heeft zijn betekenis.
Ezechiël 37.12-14 en Johannes 11.1-45

1.ʽDe beentjes van St. Hildegard’, heet de film van H. Finkers.
De 1e lezing spreekt van ‘beenderen’ (8x!). Zo voelt Israel zich in ballingschap: tot op het bot uitgekleed. Ze klagen: “we hebben geen hoop meer, het is met ons gedaan”. Dus: hoop verloren, al verloren. Ze zijn in leven, maar hebben geen leven. Ze zijn levend dood. “Oma”, zegt een dochter, “Oma, je moet leven… voor je dood bent” (S. Morgenstern, ‘Liefdesbrieven’ 40)
(NB. zie bij Blogs: G. v.d. Graft).

De vluchteling Armine Aramouny (Armeense) dicht:
“Ik mag niet zonder hoop zijn
en nooit opgeven:
Oh, hoogste idealen
en tedere liefde van maagdelijke moed
jij, jij alleen geeft mij het zwaard van onafgebroken strijd
Geef me vleugels om te vliegen zonder moe te worden
en geef me hoop om te volharden.”

2. Daartegenover staat Gods belofte dat zijn (levens)geest (ook 8x ‘geest’) die botten zal bezielen, leven zal inblazen. Had de afkeer van God tot de ballingschap geleid, de herleving van Israel houdt in dat zij weer erkennen: ‘dat Ik de Heer ben en doe wat ik zeg’. De kern is een hernieuwde Godsrelatie. De belofte ‘graf/graven openen’ duidt aan hoe zij zich ‘Levend begraven’ voelen. “De jus is eraf”, zei een man wiens vrouw gestorven was. Met ‘Openen van het graf’ wordt op een lichtere toekomst geduid waar, in plaats van ellende (= Ex-lande= ontheemd), ze weer vrij en veilig thuis op eigen grond zullen wonen. In plaats van uitzichtloosheid zullen ze weer weten van God-met-ons.

Sahro Mohamed (uit Somalië) dicht:
Vluchtelingen
dromen verpletterd
gedwongen hun huis te verlaten
hoop aan scherven
belaagd door honger
biddend om redding
hopend op verbetering .
Altijd op de vlucht
geen plaats om thuis te noemen
thuis is allang vergaan
bananenplantages, zandduinen.
Eens een vluchteling
altijd een vluchteling
naamplaatje
geplakt op ons als lijm.

3. M. ’t Hart benadrukt de absurditeit van de opwekking van Lazarus waarin ‘een man begraven wordt, 4 dagen ligt te ontbinden en dan toch nog uit z’n graf kruipt’ en zegt: “Het is een wonder dat er nog steeds christenen zijn die dit geloven!”. Hij verstaat dit verhaal als historisch verslag, niet als verhaalde belofte van de nieuwe werkelijkheid die Jezus belichaamt. Niet als een ‘teken’ (zie 2.11) waarin de nabijheid van de Vader en Jezus zichtbaar wordt.
Het gaat eigenlijk niet over Lazarus. “Laat hem gaan”, zegt Jezus. Het gaat om Jezus die alles aan God kan vragen (vers 22), om Jezus die de steen van de dood wegneemt (zie vers 38-41), om Jezus in wie de toekomst zich nu al realiseert: “het is al ( 5.34) begonnen, merk je het niet!” (5.34), om Jezus die zegt: “en ieder die leeft en in mij gelooft, zal in eeuwigheid niet sterven (vers 25-26)”. Om dat leven gaat ‘t, om je leven hier en nu – dat kan eeuwigheidswaarde krijgen

De roepstem: “Lazarus (= God helpt), kom naar buiten” is dus gericht aan ons allen, – ook levenden kunnen ‘doden’ zijn, denk maar aan de oma boven onder 1. en aan 5.24 “wie luistert naar mijn woord en gelooft in Hem die mij zond, heeft eeuwig leven” . Anders ben je levend dood.

Martha en Maria reageren allebei met: “Heer als U hier was geweest…” (vers 21 en 32), maar praten langs elkaar heen. Bij Martha straalt het vertrouwen in Jezus eraf. Bij Maria komt er na die ene zin niks meer, alleen tranen! Zo klinkt het in haar mond als een verwijt: “waar was je, waar is God?”

Maria Angelica Hernandéz López (uit Chili) dicht:
Daarom wil ik jullie, jonge mensen, uitdagen te geloven
in een nieuwe wereld, een betere wereld
waar jouw leven en jouw mening
en de vrede worden gerespecteerd.
Het bovenaardse licht zal in ieder wezen wonen
en helderheid scheppen
nadat je door de duisternis hebt moeten gaan,
en jullie zullen de wereld en de vrede als fakkel verlichten
en dan zal het niet meer nodig zijn om te vluchten.
Jonge mensen,
onthoudt dat elke lichtstraal vrij is en zich niet laat vangen,
noch door de machtige mens, noch door intimidatie,
Want elke lichtstraal is zo sterk dat hij door de smalste kieren dringt
om je eraan te herinneren dat het licht en de vrede bestaan.*
Recuerda…. bedenk dat elke dag een nieuw ontwaken is.
(* NB. Doet denken aan: L.Cohen: “There is a crack in everything, that’s how the light gets in”.)

Henk Bloem, pastor

Voor blogs bij de lezingen van deze zondag: lees hier