Schriftlezingen: Exodus 24.3-8 en Marcus 14.12-16.22-26.

Kijk even goed naar de opbouw van de eerste lezing:
2 keer betuigt het volk: ‘Alle woorden die de Heer heeft gesproken zullen wij onderhouden, doen en ter harte nemen’ (vers 3 en 7). En de beaming van deze woorden maakt ze tot verbonds/woorden-boek! Verbond van God met zijn volk. Daar tussenin staat het altaar met de brand- en slachtoffers. Als besluit, zeg maar als zegen, besprenkelt Mozes iedereen met het bloed dat nu ‘bloed van het verbond’ genoemd wordt. Mooi deze structuur: Laat zien hoe de hele offerrite (Dienst van de altaartafel) is ingebed en betekenis krijgt vanuit de ‘woorden van de Heer’ (Woorddienst).

Het is een vreemd ritueel in onze ogen, dieronvriendelijk zelfs. Maar je voelt dat God en zijn volk bloeds-verwant-en worden, dat het volk zich verbondsmatig aan hem verplicht. De ritus met stieren en bloed en besprenkeling is niet meer van deze tijd. Wel? Maar de betekenis? Gods- bloedverwanten worden? Krijgt dat nog ergens vorm?

De Evangelietekst vermeldt driemaal het woord: ‘bereiden’ volgens het schema: vraag (vers 12); opdracht van Jezus (vers 15) en uitvoering door leerlingen (vers 16). Het verloopt dus volgens (Gods!) plan en dat Jezus daarvan weet, onderstreept zijn positie.

De hoofdmaaltijd volgt het stramien van de joodse Pesach viering, waarin na een zegen het ongezuurde brood gebroken en aan iedere gast uitgedeeld wordt. Ongezuurd brood dat geduid wordt: “Zie, dit is het brood van de ellende” (Vgl. Deut. 16.3), als slavenvoedsel in Egypte – en daar komen onze platte, ongezuurde hosties van vandaan!

Jezus geeft een nieuwe duiding: “Dit is mijn Lichaam/Bloed” zeggend dat zijn leven, zijn waarden, zijn ontvlambaarheid bij het leed van anderen, zijn liefde, zijn identificatie met de dienaars, de kleinen en zijn begeestering voor het Koninkrijk Gods – dat die voedsel en weg tot bevrijding, tot een andere, nieuwe wereld zijn. Met het aansluitende “zij dronken er allen uit” wordt hun (tafel)gemeenschap bekrachtigd. De woorden “bloed van het verbond” sluiten aan bij het ritueel bij de verbondssluiting (Ex. 24.8) en met “voor velen” bij Jes. 53.11-12 (= alle volkeren).

Henk Bloem, pastor

 

Voor blogs bij de lezingen van deze zondag: lees hier