Hopen is toch blijven leven in de vertwijfeling, en toch blijven zingen in het duister.
Hopen is weten dat er liefde is, Is vertrouwen in het morgen, is in slaap vallen
En wakker worden als de zon weer opgaat.
Is bij de storm op zee land ontdekken.
Is in de ogen van de ander lezen dat hij je heeft verstaan.
Zolang er nog hoop is, zolang is er ook bidden,
En zolang zal God je in zijn handen houden   (H. Nouwen)

* Hoop en Realiteit
“In Israël kun je niet anders dan hoopvol zijn. Een optimist bekijkt alles met een roze bril, maar dat is niet persé realistisch. Een hoopvol persoon weet dat de realiteit een uitdaging vormt en nog niet is zoals ze zou moeten zijn, maar gelooft dat er mogelijkheden zijn om die realiteit te veranderen.”

* Paulus schrijft: “Als we nu al zouden zien waar op we hopen, zou het geen hoop meer zijn. Wie hoopt er nog op wat hij al kan zien”. (Rom.8.14)

* Hoe beroerder ‘t met ‘t klimaat, met onze aardbol, met Israël-Joden en Palestijnen gaat, des te meer ruimte komt er voor hoop. Zo ook in dagblad Trouw:
-Houd je met beide handen vast aan het drijfhout van de hoop.
-Wie lichtpuntjes wil vinden, moet ook het donker aankijken
-In Lod loopt de spanning weer op. Ik  hoop dat het deze keer rustig blijft.


* “Dat gaf hoop” schreef ik. Sommigen zullen denken: “Wat gééf je dan, als je hoop geeft”. Hoe geef je Hoop? Een hoopvol mens kijkt/leeft anders dan iemand die alle hoop uit handen is geslagen. Hoop doet wat met je. De atheïstische schrijver W. Bierman schrijft: “Wer die Hoffnung tötet, ist ein Schweinehund”. Hoop is niet gebonden aan geloof of ongeloof. Is geen ding. Maar: het verándert mensen.

* Borokowski verkettert hoop die zoveel kwaad aanricht. “Als die andere wereld niet zou komen, de rechten van de mens niet zouden terugkeren, denk je dat we het dan maar één dag zouden uithouden in het kamp…” Juist de hoop gebiedt de mensen apathisch de gaskamer binnen te gaan, geen opstand te riskeren.
* “Zonder dat hij mij diende” wijst niet op Alzheimer of dementie, maar op zijn niet-joodse afstamming, waardoor de geloofsbelijdenis: “Ik ben de Heer, er is geen ander, buiten mij is geen god”, aan hem voorbij gegaan is.

* Hoort God thuis in het rijtje van goden? De ene Heer? Er is er maar éen, meer niet…
De Australische Murray zegt: ”God is de in elke religie opgevangen poëzie. ‘Opgevangen’, niet: ‘gevangen’. In het mysterieuze gebied, dat voorbij onze gebruikelijke afbakeningen ligt, ontwaart Murray het religieuze…. Dan gaat het niet om de God van onze “theoretische kletsverhalen”, maar om God de Onvergelijkbare, de Vreemde.
Geldt dit ook voor de H. Geest bij de synodale beraadslagingen? Hoe “onderscheidt” (= Jezuïetenwoord) je of de Geest-met-hoofdletter in onze beraadslagingen werkt.
”De religieuze blik”, zegt N. Schuman, “is altijd een hoopvolle blik die de werkelijkheid wil doorgronden. En M. Baaijens schrijft: ”Je leven in dienst stellen van de armsten en achtergestelden, vraagt vasthoudendheid, geloof en vooral hoop. Afrikanen zijn mensen van hoop: “Morgen wordt het beter”.  A.Huxley (1894-19630) zei:” Het goede is datgene wat zorgt voor eenheid; het kwade wat voor afgescheidenheid zorgt.”

* J. Bluijsen en G. Rooijakkers: God verborgen en nabij : religie als heilig spel. P. 64
Hoe kunnen ‘verborgen’ en ‘nabij’ samengaan? God gebeurt waar mensen het ‘meer’ van het leven ervaren. Een ‘meer’ dat ze niet zelf maken, het overkomt hen. Bij het zien van het kruis, beseft Hubertus dat een hert ‘meer’ is dan een hap vlees, dan een jacht trofee boven de schoorsteen. Een ree is van zichzelf een ‘meer’ in deze schepping.

* Tomas Halik schrijft: “Suchen wir unser Galilea, um Christus zu begegnen”. In Mat 28.7 nodigt de engel bij het lege graf de leerlingen namelijk uit: “Hij gaat voor u uit naar Galilea; daar zult u hem zien. “(ook Mc 16,7)

* In ’t Latijn: extrema unctio, Nederlands: de laatste zalving/sacramenten.
Je kunt ‘laatste’ op 2 manieren beleven:
a) met een bij-toon: je moet gauw zijn, anders ben je te laat…
b) of: dit is je laatste zalving, de afronding van je leven; de laatste ‘versterking’.
Dit laatste lijkt volwassener dan de wat paniekerige eerste vorm.  Die richt de blik op het toekomstig leven terwijl de ander het voorbije aardse leven in het vizier heeft.

* Stel dat hoop niet bestond. Hoe moet het dan verder, met ons, onze wereld?

* Weet je nog dat paus Franciscus in 2014 samen met de Israëli Shimon Peres en samen met de Palestijn Mahmud Abas om vrede bad?  Nog geen 10 jaar terug.                    

Met vredelievende hoopvolle groet: Henk Bloem