Het vasten kent vanouds drie klassieke momenten: 1) aalmoezen geven, 2) bidden,  3) vasten.
In Math 6.2,5,16 staan ze in deze volgorde alle drie bijeen:
Mt 6.2: wanneer je barmhartig bent…loop er dan niet mee te koop
Mt  6.5: wanneer je bidt…wees dan niet als de schijnheiligen
Mt  6.16: wanneer je vast. Zet dan geen somber gezicht
Deze drie geven een duidelijke structuur aan dit stukje.

Pater Jan Holman stuurt regelmatig zijn Bouwstenen voor een preek. Ik citeer enkele punten uit zijn voorzet. Het geheel zou te lang zijn.
Moslims, schrijft hij, krijgen ‘t drietal  a)aalmoezen geven b) bidden en 3) vasten ook aanbevolen door de koran. Weer een punt van overeenkomst met ons geloven! Zoals bij ons de (drie, zeggen wij, maar dat staat nergens ) koningen, langs een andere weg naar huis terug gaan, gaan ook de wijzen langs een andere weg terug naar huis. Want, zeggen de moslims, dan ontmoet je mensen die je op de heenweg gemeden hebt; een meer sociale reden!

Jezus ziet de verleiding dat godsdienst (bidden, vasten aalmoezen) in dienst van het eigen ik komt te staan (ego-tripperij). Wij willen zo graag erkénning oogsten voor onze ‘goede daden’. Kijk maar naar de lintjesregen op Koningsdag.

Als jong priester vroeg ik een ervaren pater jezuïet:  ‘Wanneer kun je spreken van een goede preek”. Hij antwoordde: ‘Als de mensen zich bekeren’. ‘En waaraan kun je dat zien?’ vroeg  ik . ‘Als ze tot tranen bewogen, hun sieraden afrúkken en in de collecteschaal smijten’.-  Nou, zo dramatisch hoeft het echt niet van mij.

En Bekeren is volgens Nikolaas Sintobin SJ niet iets dramatisch, niet ‘een moeizaam gevecht met de eigen identiteit’ maar ‘het hérschikken van de reeds aanwezige ‘bouwstenen’ van je persoonlijkheid, met als doel: méér leven en liefde’.

*De Bijbel: om te informeren of te transformeren? De heilige Schrift wil ons niet Informeren maar transformeren, las ik onlangs. Een krant wil ons informeren,  op de hoog te houden van ’t nieuws.  Vele kranten hebben daarnaast ook een column(ist).
Een column communiceert anders dan de rest  van de krant. Het zou tot grote spraakverwarring lijden als je een column als ‘nieuws”, als informatie, behandelde. Dat hebben wij -christenen- lange tijd wel gedaan met Bijbellezen. Dan werd de bijbel als een historisch verhaal gelezen. Maar de titel :”Lezen om te leven” van Loed Loosen (uitg. bij KBS/VBS)  is veel beter. De titel zegt dat het gaat om tot ander ,“Om te leven”,  om je leven te veranderen (transformatie) en zo mogelijk  te verbeteren. Daar mikt een krant niet op.

 

*Wie is de grootste?
Ik lees ook dat een Oekraïense kunstenaar zijn iconen op munitiekisten schildert. Iconen schilderen op oorlogsmateriaal! Je zou zeggen: dan heeft ie in Oekraïne genoeg materiaal om op te schilderen. Maar doet ie het om uitdrukken dat oorlogsmateriaal het onderspit moet delven aan iconen, die er overheen worden geschilderd

 

*Uit mijn jeugd herinner ik mij van deze tijd de ‘grote schoonmaak’. Tegenwoordig merk je er niet zo veel meer van. ’t  Is niet zo duidelijk aan een bepaalde tijd gebonden. Maar Moeder de Kerk doet daar wel aan in de Vastentijd, tegenwoordig ‘de Veertigdagentijd’ geheten. Dat is de tijd voor een grote schoonmaak van onze ziel.

Emeritus-pastor Henk Bloem (Met dank aan pater Jan Holman SVD)