Schriftlezingen: Jesaja 49.1-6 en Lucas 1.57-66, 80.

Jes. 49.1-6. Deze lezing geeft ons vele exegetische raadsels op – wie is die ‘ik’ waar de tekst van vertelt? Tot wie wordt hij/zij gezonden? Wie stond de schrijver hierbij voor ogen? Onze liturgie, die dit weekend de geboorte van Joh. de Doper viert, past het toe op de persoon van Johannes. Ze vertelt dat hij (Johannes dus!) geen ‘late roeping’ is. Dat hij vanaf de moederschoot in beeld was bij de Heer! Geroepen om te spreken! En het scherpe, kritische karakter van zijn spreken wordt onderstreept (een snedig zwaard, geslepen pijl). Maar zo is hij dienaar van de Heer; zo brengt hij diens heerlijkheid aan het licht; blijkbaar vraagt dat om scherpe woorden!

Zeker geen populaire opdracht! Dat blijkt als koning Herodes hem uit de weg ruimt. Maar: “mijn recht is bij de Heer en mijn beloning bij God”. Zijn Godsvertrouwen, vertrouwen in zijn levensroeping houdt hem op de been.

Was zijn roeping in den beginne tot Israel beperkt, nu wordt ze boven nationaal: Hij moet een licht voor de volkeren, voor de hele aarde zijn. Hier kun je moeilijk alleen aan Johannes denken. Christenen lezen hier Jezus in terug (zie Lucas 2.32) – Jezus waar de roeping van Johannes op uitloopt, naar toe wijst.

Luc.1.57-66 + 80. Johannes’ geboorte was blijkbaar geen alledaagse. Ook de buren en familie erkennen er Gods hand in. Zijn geboorte wordt gelijk gesteld aan de geboortes van “mannen Gods” in het OT – denk aan Izaak uit Sara (Gen. 18), aan de moeder van Simson (Recht. 13), aan Samuël uit Hanna (1Sam. 1).
Bij de besnijdenis, – een joodse jongen! -, en naamgeving blijkt zijn leven en betekenis niet samen te vallen met zijn familiestamboom. Zijn naam, al door de engel van Godswege, genoemd., (1.13) overstijgt de familiegrenzen. Ieder erkent Gods hand, de Geest in hem. In het slotvers (vers 80) wordt, met voorbijgaan van het Benedictus, zijn geestelijke groei onderstreept – zo als verderop in 2.52 ook van Jezus wordt vermeld.

Henk Bloem, pastor

Voor blogs bij de lezingen van deze zondag: leest u hier op onze website.