Van 18-25 september is dit jaar de vredesweek. Er zijn dit jaar vele redenen om daar goed bij stil te staan. We beseffen steeds meer dat het om onze toekomst gaat.

De kern van de bevrijdingstheologie is: God bevrijdt, wil ons vrij van slavernij, onderdrukking, mishandeling, vernederende armoede. In Exodus 3,7-8 lezen we: Ik heb de ellende van mijn volk in Egypte gezien, de jammerklachten om zijn onderdrukkers gehoord; ja, Ik ken zijn lijden. Ik daal af om mijn volk te…, om het weg te leiden…naar een land dat goed, ruim is (Ex. 3,7-8a). Het land van de belofte.

God wil ons vrij. Ons zien opbloeien, uitgroeien naar zijn beeld, tot zijn gelijkenis. Op 2 februari 1980, herhaalde Oscar Romero deze woorden bij de ontvangst van zijn eredoctoraat . In zijn toespraak sprak hij over de wereld van de armen, de bevrijding van onderdrukkende structuren en over een kerk die zich in dienst van de wereld moet stellen. Dat betekende een andere kijk op God, een andere kijk op de kerk. En sommigen trapten ook op de rem en zagen in de bevrijdingstheologie overeenkomsten met het Marxisme! Maar in 2018 werd deze voorvechter van de armen heilig verklaard. Een ommekeer in het theologisch denken: beter laat dan nooit!

Paus Franciscus (zelf een Zuid-Amerikaan), schreef: “Iedere Christen en iedere gemeenschap is geroepen instrument van God te zijn voor de bevrijding en de ontwikkeling van de armen, zodat zij ten volle kunnen integreren in de maatschappij; dit veronderstelt dat wij volgzaam en oplettend zijn om de kreet van de arme te horen en hem hulp te bieden” – Paus Franciscus (Evangelii Gaudium, 2013). “De bevrijdingstheologie kan er ons aan helpen herinneren dat Gods liefde op een bijzondere wijze uitgaat naar de armen en de weerlozen”. En stel dat dat ons ook zou lukken, zijn we dan: ‘…de ene heilige kerk.’ …zoals onze geloofsbelijdenis steeds op de feiten vooruitloopt?

Vluchteling
Ik hoop dat je nooit hoeft te schreeuwen,
Van angst of honger of pijn.
Ik hoop dat je nooit hoeft te kijken
Als je dochter brutaal wordt verkracht.
Ik hoop dat je nooit hoeft te zwijgen
Omdat je eens zei wat je dacht
Ik hoop dat je nooit wordt getreiterd
Omdat je iets anders gelooft
Ik hoop dat je nooit hoeft te huilen
Als alles is leeggeroofd
Ik hoop dat je nooit hoeft te zien
Dat het land onder je ogen verbrandt
Ik hoop dat je nooit hoeft te smeken
Om asiel in een veilig land.
Maar stel dat het zou gebeuren
Dan hoop ik voor jou en voor mij
Op een land dat ons zal omarmen
En zegt: ”Kom maar hier, je bent vrij”.

De laatste bede van het (joodse) Achttiengebed dat driemaal daags door de Joden gebeden wordt. Het is een gebed van en in Israel. Om het niet alleen op ‘Israël’ maar op ieder ‘mens van God’ slaat heb ik de naam ‘Israël’ tweemaal vervangen door ‘al uw mensen’ en door ‘uw mensen’.
Stel vrede, goedheid en zegen
genade, verbondenheid en erbarmen
over ons en over heel uw volk.
Zegen ons, onze Vader, ons allen als één,
In het licht van uw aangezicht,
want in het licht van uw aangezicht
hebt Gij ons gegeven Heer God
de Thora des levens
en de liefde der verbondenheid.
Gerechtigheid en zegen,
erbarmen en leven en vrede.
En goed is het in uw ogen
om uw mensen te zegenen
te allen tijde, elk uur, met uw vrede.
Gezegend zijt Gij, Heer,
die zijn volk zegent met vrede.

Henk Bloem, pastor

Meer verdieping in de lezingen van deze zondag: lees hier.