De blogs van deze week  bestaan uit enkele overwegingen over allerlei aspecten rond het Kerstgebeuren, waarin een kind centraal staat.

 

Mach’s wie Gott, werde Mensch
Franz Kamphaus, Emeritus Bisschop van Limburg am Lahn schreef: Mach’s wie Gott, werde Mensch. De Anglikaanse oud-bisschop Rowan Williams bundelt Kerstpreken en zegt: “God wordt mens. Hij werkt zich niet naar binnen om te domineren en te vernietigen, maar kondigt zijn komst aan in de vorm van het schrille,hongerige gehuil van een pasgeboren baby”. … Met deze geboorte beginnen we onze reis terug – een ‘keer onmiddellijk om’ – naar waar we thuishoren, terug naar God, terug naar waarvoor we gemaakt zijn, om menselijk te zijn. God zet niet eerst de mensheid aan de kant zodat ‘ie de boel kan overnemen. Hij wordt mens. Komt naar ‘zijn eigen mensen’, zegt Joh. 1.11, maar ‘die hebben hem niet opgenomen’. Een draai van 180% blijkt teveel! Volgend jaar dus maar weer Kerstmis vieren. Maar de vraag: ‘Waartoe zijn we op aarde?’ krijgt al wel een beginnend antwoord.

Gingen langs een andere weg
Kerstmis is een feest voor kinderen. Volwassenen gaan even mee in de fantasie, maar blijven standvastig buiten de staldeuren bij ‘t versieren en neerzetten van boom, kribbetje, stalletje, kindje, schaapjes, herdertjes die bij nachte lagen. Rowan Williams zegt “we worden uitgenodigd in de machinekamer van God, in de stal, bij een voerbak en een mensenkind. Zo werkt God: zo is God.” Misschien zijn de Wijzen uit het Oosten dit gaan inzien als ze langs een andere weg naar huis terug gaan. Ze zijn wegwijs, zelfs wegwijzer voor ons, geworden.

“Weest niet bang” (1.20) zegt de engel tegen Jozef. En koning Herodes schrikt (2.3) als hij hoort van een pasgeboren concurrent. Bang zijn, schrikken, omdat de komst van God, de Verlosser, naast vreugde ook de wereld en onze levens hevig ontwricht – een 180% ommekeer!!! Zoals een ambulancewagen met volle lichten en tuut…tuut… ook de gewone gang van zaken doorbreekt. Met Kerst zingen de engelen: “Heden is u een redder geboren”. Dat is mooi! Maar het ontwricht ook. Vraagt ons andere wegen te gaan. Zoals die ambulance zowel goed nieuws als ontwrichting brengt. En – dat ook nog – anderen laten omkeren, daar zijn we voor te porren: allemaal in ons straatje! Maar als het om jezelf gaat, dan is ‘t schrikken!

Schaapachtig
Jezus wordt net op tijd geboren om mee te tellen bij de volkstelling. Zijn wieg is een voerbak omdat het gezin geweerd wordt in het gastenverblijf. “Ga maar bij de herders, daarbuiten bij hun schapen.” Die plek wijzen mensen hem toe – buiten hun eigen leven. In het Matthëus evangelie (10.10) waarschuwt hij zijn volgelingen: “Ik stuur jullie als schapen tussen wolven”. Misschien zit daar impliciet de waarschuwing in: Wordt geen wolven!! Wordt niet gelijk aan hen! Deze waarschuwing is door de eeuwen heen niet steeds ter harte genomen door zijn volgelingen. Die hebben te vaak wel van zich afgebeten!

Afstamming van Jezus Christus
Ik las dat leiders van Jihadgroepen dikwijls hun afstamming op Mohammed terugvoerden. Dat geeft hun gezag! Mattheüs voert Jezus’ afstamming terug op David, zelfs op Abraham. Hij is dus van Koninklijke bloede, uit een goed nest!
Jozef is een dromer – dat was hij al in Genesis 37. Nu heeft hij ook telkenmale een droom, in: Matthëus 2,13; 2.19 en 22. Voor ons zijn dromen bedrog. Hier niet! Hier openbaren ze iets vanuit een andere wereld, iets wat stervelingen normalerwijze niet weten. Wij zeggen ook makkelijk: moeder en kind. Hier echter wordt van ‘het kind en zijn moeder’, omgekeerd dus, gesproken: Math. 2.11 en 13 en 14 en 20 en 21. Een veelzeggende volgorde, denk ik, zo aan het begin van het Evangelie.

Moeder Maria doet een dutje
Paus Franciscus kreeg een foto onder ogen van een kerststalletje waarin Jozef op de voorgrond zit met in zijn armen de pasgeboren Jezus. ‘Mum gets rest’ heet het stalletje, want achter Jozef ligt Maria een dutje te doen. Paus Franciscus zei: “Hoevelen van jullie kennen niet de nachten waarbij de slaap door man en vrouw moet worden afgewisseld, omdat er gezorgd moet worden voor een baby die maar huilt en huilt en huilt”. Het kerststalletje ‘Mum gets rest’ toont volgens de paus de tederheid van een gezin, van een huwelijk. En zo’n beeld, zegt hij, kunnen we in deze tijden wel gebruiken. Het is een handgemaakt beeld van de vrede. (Trouw 20 dec. 2019)

Henk Bloem, pastor

Meer verdieping in de lezingen van komende zondag: lees hier